Xã hội đen là từ nóng chỉ "thế giới ngầm" - ám chỉ các thế lực xấu có tổ chức, hoạt động ngoài vòng Pháp luật. Từ này được xuất hiện trong xã hội Việt Nam khi có sự du nhập của các phim Hồng Kông vào thập niên cuối của thế kỷ 20[cần dẫn nguồn], sau đó trở thành sinh ngữ và đến nay đã là một từ phổ biến, kể cả trên báo chí.Trong xã hội đen được phân cấp ra nhiều tầng lớp, các cấp bậc khác nhau. Trong đó cấp thấp nhất là dân anh chị, dao búa, đầu gấu, đâm thuê chém mướn... không có tổ chức, đến cao cấp hơn là tội phạm có tổ chức thành các băng đảng và trên cùng là các mafia, các gia đình mafia. Còn gọi chung là "dân xã hội đen", và các đầu đảng là các "Ông trùm".